TEVELLÜT KAÇ?

Babam beni kürek sporuna başlatmak için Galatasaray Kulübüne götürdüğünde kulübün efsane duayeni Emin Hoca’nın ilk sorusu bu olmuştu: “Tevellüt kaç?” Ben de eski değerlere saygılı olan bir evde yetiştiğim için "kaç yılında doğdun" anlamına gelen soruyu anlayıp “50’liliyim” demiştim. Hoca soruyu anladığıma pek memnun olmuştu. Sonradan anladığıma göre bundan 50 yıl önce bile “tevellüt” nedir bilmeyen gençler vardı.

Emin Hoca her şeyin okulda öğrenilmediğini, asıl eğitimin evde olduğunu davranışları ve konuşmaları ile bize açık olarak ifade ederdi. Birçok kez sporculardan birisine “üniversitede okuyorsun ama tornavida tutmasını beceremiyorsun tereyağı” diye alay ettiğini hatırlıyorum. Emin Hocayı tanıdıkça anladım ki, burada aslında gizli olarak ifade etmek istediği “okumakla kültür seviyesinin artmadığı, asıl işin evde oluştuğu” yolunda derin bir felsefeydi.

O zamanlar birçok sayfadan oluşan Nüfus Cüzdanı vardı. Halk arasında Kafa Kağıdı da denirdi. Sayfaların arasında askerlik durumu, kömür ordinosu, daha eskide ekmek karnesi ekleri olan bir deftercikti. Kimlik bölümünde adresin dışında Hane No., Cilt No. Sahife No. gibi kütük bilgileri de vardı.

Daha sonra üstü plastik kaplı kart benzeri kimlikler çıktı, ilerleyen zamanda kimliklerimize TC Kimlik Numarası eklendi.

Bazıları bu numaralanma işine karşı çıktı, “bizi fişlemek istiyorlar” diyerek kazan kaldırdı. Zamanla bu işin kötü niyetli kişileri toplumdan ayıklamak için faydalı olduğu anlaşıldı, TC kimlik No. sayesinde Hane,Cilt, Sahife numaraları tarihe karıştı.

Teknoloji geliştikçe Çipli Kimlik Kartları devreye girdi. Artık kısa sürede şahsımızla ilgili tüm detayların depolandığı elektronik özellikleri olan bir kart cebimizi süsleyecek.

Kafa Kağıdından nerelere geldik. Pekiyi BİZ ne kadar değiştik?

Elektronik aletlere uyum sağladık, bu kesin. Artık cep telefonu olmadan bir hayat düşünemiyoruz. Ara sıra eskiyi hatırlayıp, “biz o zamanlar cepsiz nasıl yaşamışız” diye şaşırıyoruz.

Bu durumda biz daha medeni mi olduk? Bilgi seviyemiz yükseldi mi yoksa elektronik ortamlarda dolaşan fuzuli bilgilerle mi kuşatıldık?

Pekiyi kültür seviyemiz ne durumda?

Gençlerimizin evde aldığı kültür ilerledi mi geriledi mi? Eğitim hayatında aldıkları bilgiler onları hayata gerekli olduğu gibi hazırlıyor mu? Dünyada yaşam büyük firmaların tekeline girerken bizden kaç tane genç orada sözü geçen bir pozisyon ele geçirebilecek?

Özetle şahsi görüşümü belirtmek isterim: Tevellütü kaç olursa olsun, ülkede ne kadar çok üniversite açılmış olursa olsun, genç kardeşim bir tornavida tutmasını (!) beceremediği gibi ironik bir şekilde her işi cep telefonuyla halledebileceğini sanıyor. Emin Hoca yaşasaydı herhalde ensesine bir tokat patlatıp gerekeni söylerdi.

Netice olarak kimliklerimiz modernleştikçe bizim kültür ve eğitim seviyemiz fakirleşiyor. Benim görüşüm budur.

Sizce?